اولین مناظره بین نمایندگان ویژه نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری۱

اولین مناظره بین نمایندگان ویژه نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری 

 (قسمت اول)

                                                  

اولین مناظره بین نمایندگان ویژه نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری دوره دهم با حضور عباس عبدی به نمایندگی از کروبی، ذاکر اصفهانی به نمایندگی از احمدی‌نژاد، رضا طلایی‌نیک به نمایندگی از محسن رضایی، و محمدرضا جلایی‌پور به نمایندگی از میرحسین موسوی در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برگزار شد.

اولین مناظره بین نمایندگان ویژه نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری دوره دهم با حضور عباس عبدی به نمایندگی از کروبی، ذاکر اصفهانی به نمایندگی از احمدی‌نژاد، رضا طلایی‌نیک به نمایندگی از محسن رضایی، و محمدرضا جلایی‌پور به نمایندگی از میرحسین موسوی از سوی انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده اقتصاد و با همکاری بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در تالار شهید جوزی این دانشکده برگزار شد.

در ابتدای این جلسه، نمایندگان نامزدهای انتخاباتی به تحلیلی از فضای مطبوعات کشور، جامعه مدنی و رویکرد نامزدهای انتخاباتی‌شان در رابطه با دولت آینده پرداختند.

ذاکر اصفهانی در این رابطه گفت: برخلاف روند مرسوم در طول دو ماهه اخیر که در سطح مطبوعات شاهد بودیم، امیدوارم بتوانیم در این جلسه در محیطی باز به پرسش‌ها پاسخ داده و آن‌چه به عنوان اخلاق انتخاباتی مطرح می‌شود را رعایت و به آن پایبند باشیم و تنها به بیان شعارها، طرح، برنامه‌ها و استراتژی‌های کاندیداها پرداخته و به تخریب نپردازیم.

رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ادامه داد: متاسفانه در طول چند ماه اخیر شاهد بودیم که کاندیداها به جای ارایه‌ی برنامه‌ها و رویکردهایشان به تخریب پرداختند؛ به گونه‌ای که حتی برخی از کاندیداها اعلام کردند که کاری جز افشاگری و تخریب ندارند. نمونه‌ی آن کیفرخواستی است که دانشجویی در این جلسه نسبت به دولت خواند. البته خوشحالم که دولت نهم چنین فضایی را ایجاد کرده که یک دانشجو بتواند این‌گونه و به راحتی رییس دانشگاه را با واژگانی که در شأن دانشجو و دانشگاه نیست مورد خطاب قرار بدهد.

وی در رابطه با بحث مطبوعات اظهار کرد: در دوره‌ی اصلاحات گفتمانی حاکم بود که متناسب با آن رویکردهایی را در حوزه‌های سیاست داخلی و خارجی شاهد بودیم اما مردم پس از دوره‌ی اصلاحات به فردی رای دادند که نقطه‌ی مقابل آنها بود. به عبارت دیگر مطالبه‌ی مردم لیبرالیسم افراطی در دوره‌ی اصلاحات نبود. از این رو مردم انتظار نداشتند که مطبوعاتی که در دوم خرداد تحت عنوان روزنامه‌های زنجیره‌ای فعالیت می‌کردند رویکرد گذشته‌ خود را دنبال کنند. بر این اساس رویکرد دیگری برای مطبوعات انتخاب شد که منظور، بحث استبداد نیست که کسی دیگر چیزی ننویسد؛ بلکه کشور دارای خطوط قرمزی است که قانون اساسی به خوبی آن را مشخص کرده است.

مشاور رییس‌جمهور در ادامه گفت: در مقطعی از تاریخ، بحثی به عنوان جامعه مدنی مطرح می‌شد اما تاکنون مشخص نشده که این جامعه‌ی مدنی چیست و رویکرد آن نسبت به حوزه‌ مطبوعات مشخص نشده است. اما در نقطه مقابل، این دولت، دولتی پایبند به اصول است و عنوان اصولگرایی به همین دلیل انتخاب شده است. در واقع این دولت اعتقاد به یک سری اصول و ملاک‌ها و ارزش‌هایی برآمده از اسلام و انقلاب و مطابق با قواعدی در حوزه‌های مختلف دارد که بر این مبنا شکل گرفته است. از جمله این قواعد، مطبوعات است که این دولت لیبرالیسم سطحی در دوران اصلاحات را نمی‌پذیرد.

ذاکر اصفهانی خاطرنشان کرد: در طول تاریخ همواره شرایطی این‌گونه به وجود آمده است. بر این مبنا که برخی به صورت افراطی خارج از چارچوب و اصول، قلم می‌زدند که پس از مدتی قلم‌ها به زمین افتاد  . 

 در دوره‌ی ریاست جمهوری دولت نهم قلم از ژورنالیست‌های اصلاحات گرفته نشد؛ به گونه‌ای که شاهدیم روزنامه‌ها کار خود را انجام داده و مطالبشان از نقد گذشته و به تخریب رسیده است.

وی در ادامه توضیح داد: تفاوت روزنامه‌های امروز با دوران اصلاحات این است که دیگر امروز اندیشه‌های غرب در روزنامه‌های اصلاحات دیده نمی‌شود و این به دلیل آن است که جامعه از این روند امتناع کرده است. البته در گذشته نیز این امتناع وجود داشت اما دوستان متوجه این موضوع نبودند و می‌خواستند آن‌چه در طول 400 سال روند غرب رخ داده، در طول 4 سال به آن برسند و مدرن شوند. تصور می‌کردند که به این امر نیز رسیده‌اند اما یکدفعه از خواب بیدار شده و دیدند که خبری نیست.

رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: اگر بعد از شکل‌گیری دولت نهم، بخشی از آرا و اندیشه‌های غربی و فلسفه‌ غربی دیگر دیده نمی‌شود به این دلیل است که روزنامه‌نگاران، مطبوعات و سیاسیون به این نتیجه رسیده‌اند که دیگر جامعه پذیرای این مطالب نیست.  

جامعه‌ ما یک جامعه اسلامی است و انتظار دارد مفاهیم بومی، دانشگاهی و اندیشه‌های بومی در آن حاکم باشد، نه آن‌که در فضای بومی کشور از دنیای غرب الگوبرداری شود. البته این روند در دوره‌های مختلف همچون مشروطه، رضاخان، اوایل انقلاب و در آن دوران نیز وجود داشت.

 رضا طلایی‌نیک در ادامه‌ این مناظره در رابطه با بحث مطبوعات گفت: باید روند مطبوعات و جامعه‌ مدنی را در طول دو دهه گذشته بررسی کنیم؛ چراکه پرداختن به صورت مقطعی و در پروسه‌ یک یا دو ساله و با نگاه سطحی و برش زمانی محدود قابل جمع‌بندی نیست. جامعه‌ مدنی محصول تحولات در حوزه‌ی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است؛ بدان معنا که اگر در سایر حوزه‌های مرتبط با جامعه‌ی مدنی و مطبوعات به عنوان نماد جامعه‌ی مدنی، روندها مورد بررسی قرار نگیرد نمی‌توان ارزیابی شفاف و قضاوت درستی از این‌گونه روندها را ارایه داد.

نماینده‌ی محسن رضایی در این جلسه ادامه داد: در بررسی این روند، دهه‌ی اول انقلاب را بنا بر ملاحظاتی همچون جنگ، از بررسی روند مطبوعات در کشور کنار می‌گذاریم. پس از آن در 8 سال دولت اصلاحات از جهاتی مطبوعات و جامعه‌ی مدنی به‌رغم برخی افراطی‌گرایی‌ها تقویت شد. برای قضاوت واقع‌بینانه باید هم پیامدها و هم برخی از ناهنجاری‌ها و ساختارشکنی‌های دوران اصلاحات را دید و بررسی کرد و سپس دستاوردهای دولت اصلاحات در کنار افراطی‌گری‌ها و ساختارشکنی‌ها را نیز ملاحظه کرد.  

از زمانی که دولت اصلاحات موضوع جامعه‌ی مدنی را به عنوان برنامه‌ی خود مطرح کرد وضعیت مطبوعات از لحاظ کمی و کیفی وضعیت بهتری پیدا کرد. در دولت اصلاحات شاهد پدیده‌ی الگوهای وارداتی بدون تمهید مقدمات بومی در ورود به شاکله و کارگروه‌های جامعه مدنی بودیم که در دولت نهم با پدیده‌ی پرفراز و نشیب و ضعف مدیریت در استفاده از این ظرفیت رسانه‌ای مطبوعات و پتانسیل‌های جامعه مدنی مواجه شدیم.

وی ادامه داد: در 12 سال گذشته با فراز و نشیب‌های کمی و کیفی در عرصه‌ی مطبوعات مواجه شدیم که اگر در دولت دهم موضوع مطبوعات و جامعه مدنی از نگاه علمی و با تکیه بر نخبگان، فارغ از غوغاسالاری و بدون قانون‌گریزی همراه با مراقبت ملی، فرهنگ‌سازی و پیشگامی نخبگان به وجود آید، مطبوعات می‌توانند کارکرد خود را به خوبی ایفا کنند اما متاسفانه در حال حاضر مطبوعات عمدتا منافع حزبی و جناحی خود را بیان می‌کنند و از منافع ملی و عمومی غفلت می‌ورزند.

عضو شورای مرکزی حزب توسعه و عدالت در توضیح روند چند ماه گذشته رسانه‌های کشور با بیان این که ظرفیت رسانه‌های کشور و ظرفیت‌های مدنی در طول دو ماهه اخیر برای انتخابات فعال نشده است، یکی از علل آن را برخی تدابیر نامناسب توسط برخی از مدیریت‌های اجباری برخی از دستگاه‌ها دانست و گفت: از سوی دیگر رسانه‌ی ملی نیز با تاخیری جدی وارد انتخابات شده است. هم‌چنین مطبوعات نیز تنها به تبلیغ کاندیدا و منافع حزب خاص خود می‌پردازند و به مسائل و مطالبات مردم و برنامه محوری کمتر پرداخته شده است.

طلایی‌نیک ادامه داد: تقویم کاری انتخابات در برخی اقدامات به گونه‌ای است که همه جامعه مدنی و گروه‌های اجتماعی در دو ماهه گذشته نتوانسته‌اند از ظرفیت مساجد، دانشگاه‌ها، رسانه‌ی ملی برخوردار شوند. امیدواریم در طول یک ماه آینده این ظرفیت‌ها به خوبی فراهم شود و فضای بازتری ایجاد شود.

وی با تاکید بر این‌که جامعه‌ی مدنی بدون بازتعریف منطبق با ارزش‌های دینی در ایران نمی‌تواند محقق شود، گفت: دلیل این امر این است که به دلیل عدم تعریف درست، نتیجه‌ی هشت سال دولت اصلاحات، دولت نهم شد. اگر آن هشت سال منطبق با ارزش‌ها، واقعیات، ساختار دینی و جامعه‌ی مدنی هدایت می‌شد اکنون وضعیت مطلوبی داشتیم.

عباس عبدی در ادامه در رابطه با بحث مطبوعات و جامعه‌ی مدنی، با بیان این‌که بدون مطبوعات آزاد باید دور یک جامعه‌ی سالم را خط کشید، گفت: نمونه‌ی این امر آن است که در جامعه‌ی ایران که علی‌رغم آن‌که به نام اسلام انقلاب کرده و ادعای مبارزه با فساد دارد از حیث شاخص‌های اقتصادی جزو بدترین کشورهای منطقه قرار گرفته است. ریشه‌ی اصلی این امر نبود مطبوعات آزاد، شفاف نبودن فضا، اقتصاد رانتی و وابستگی به نفت است.

مشاور مهدی کروبی ادامه داد: مطبوعات آزاد، تنها نهادی است که می‌تواند این‌گونه مشکلات را حل کند. البته تردید ندارم که وجود مطبوعات آزاد، افراط‌گری‌هایی را به‌خصوص در ایران به وجود می‌آورد؛ چرا که برخی‌ها عجله دارند و می‌ترسند همین فرصت آزاد برای بیان نظراتشان گرفته شود و دیگر نتوانند سخنان خود را بگویند.

وی در ادامه گفت: تصور نکنید که می‌توان جلوی فساد را با اخلاق گرفت. البته وجود افراد بااخلاق، این مشکل را حل می‌کند اما در این بین تنها نظارت می‌تواند جلوی فساد را بگیرد. رکن اصلی نظارت نیز وجود مطبوعات است؛ چرا که مردم باید بترسند از این‌که آبرویشان برود و آن‌گاه دست به کاری نزنند.

عبدی به شعار دولت نهم در رابطه با مبارزه با مفاسد اقتصادی اشاره و خاطرنشان کرد: تصور نکنید که دولت نهم در بیان این شعار دروغ گفته است؛ چرا که علی‌رغم انتقادات خود به این دولت بر این باورم که دولت نهم در بیان این شعار راست می‌گفت و قصدش نیز این امر بود. اما نتیجه‌ی کارهایش برعکس شد؛  

چرا که در کشور نه تنها مطبوعات آزاد وجود ندارد بلکه وقتی که نفت نیز کنار آن می‌آید نمی‌توان دیگر کاری کرد.

عضو ستاد انتخاباتی کروبی با بیان این ‌که مطبوعات کنونی ما دارای شاخص شایسته‌ای برای جامعه‌ی مدرن نیستند، ابراز عقیده کرد: متاسفانه در حال حاضر راست و چپ به مطبوعات دستورالعمل می‌دهند که در مورد مطالبی خاص مطلب ننویسند و این‌گونه نمی‌شود کار کرد.

عبدی در رابطه با سیاست کاندیدای متبوع خود در زمینه‌ی مطبوعات گفت: همان‌طور که آقای کروبی اعلام کردند، محدودیت نخواهند گذاشت و محدودیت را همان چارچوب قانونی می‌دانند و کوشش می‌شود که امتیاز دادن به مطبوعات برداشته شود؛ چرا که در حال حاضر تنها به مطبوعات امتیاز می‌دهند و فردی دیگر روزنامه را اجاره و مطالبی می‌نویسد که پس از آن مشکلاتی پیش می‌آید.

وی ادامه داد: یکی دیگر از سیاست‌های آقای کروبی این است که رانت‌های خصوصی به مطبوعات برداشته شود و تنها رانت‌های عمومی داده شود؛ چرا که در غیر این صورت مزدورپروری در برخی روزنامه‌ها و مطبوعات رخ می‌دهد.

حمیدرضا جلایی‌پور نیز در رابطه با بحث جامعه‌ مدنی در ادامه این مناظره گفت: بنده از صحبت آقای ذاکر اصفهانی مبنی بر این‌که نمی‌دانم جامعه‌ی مدنی چیست تعجب می‌کنم. جامعه‌ی مدنی چیز عجیب و غریبی نیست.  

جامعه‌ی مدنی یعنی دولت خود را جامعه نداند و تنها امنیت و عدالت را در ایران برقرار کند. جامعه‌ی مدنی یعنی مردم بتوانند حرف خود را بزنند، تشکیلات ایجاد کنند و اتحادیه‌ها بتوانند پی‌گیر مطالبات مردم باشند، احزاب این مطالبات را نمایندگی و در انتخابات حرف‌هایشان را بزنند تا مردم بر این اساس رای داده و مطالبات را از احزاب پی‌گیری کنند.

عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت ایران اسلامی ادامه داد: جامعه‌ی مدنی یعنی اجازه دهیم سطح پایین جامعه سامان یابد. مشکل ما در جامعه‌ی مدنی وجود اندیشه‌های غربی نیست. مردم حق دارند که مشکلات خود در قالب اتحادیه‌ها و روزنامه‌های مستقل بیان کنند.  

جامعه‌ی مدنی فقط شنیدن صدای دولت نیست و وجود صدا و سیمای رسمی که تنها او حرف بزند نیست. جامعه‌ی مدنی این نیست که ما تنها در عرصه‌ی عمومی و آن هم در فوتبال برنامه‌ی 90 داشته باشیم. ما باید بتوانیم در زمینه‌ی اشتغال و اعتیاد نیز برنامه 90 برگزار کنیم.

وی افزود: برنامه 90 نیز برنامه‌ بسیار خوبی است که در این زمینه از آقای فردوسی‌پور تشکر می‌کنم که توانست عرصه‌ی عمومی را در رابطه با فوتبال به خوبی تقویت کند. البته کسانی که اجازه‌ی پخش این برنامه را می‌دهند تنها هدفشان سرگرم کردن مردم است.

این استاد دانشگاه افزود: جامعه‌ی مدنی یعنی این‌که چرا اکنون کشور ما بیش از 2 میلیون معتاد دارد. این در حالی است که هیچ‌کدام از انقلابیون ما معتاد نبودند. چرا الگوی مصرف اعتیاد در کشور ما باید کراک و هروئین باشد؟ جامعه‌ی مدنی یعنی بتوانیم درباره‌ی همه‌ی این مسائل آزادانه بحث کنیم.

جلایی‌پور با بیان این که در دوران اصلاحات هدف خاتمی این بود که فرآیند طرح مشکلات مردم در قالب اتحادیه‌ها، انجمن‌ها و احزاب شکل گرفته و آنها تقویت و به سامان سیاسی برسند، ابرازعقیده کرد:  

اما در طول این چهار سال تنها این موارد تخریب شد و فقط می‌خواهند مردم بدرقه‌ای بیایند و عریضه بنویسند. آدم‌ها را راه می‌اندازند تا فقط آنها را بدرقه کنند و نامه بدهند. این معنای جامعه‌ی مدنی نیست.

نماینده‌ی ستاد مهندس موسوی خاطرنشان کرد: جامعه‌ی مدنی یعنی این‌که مردم با حفظ شئونات و کرامت انسانی بتوانند سخنان خود را بیان کنند. احزاب نیز سخنان خود را در فضای باز بیان کرده و مردم بر این اساس به آنها رای دهند تا اگر عملکرد آنها را در دوره‌ای نپسندیدند به سمت فرد دیگری روی بیاورند. جامعه‌ی مدنی یعنی قائل شدن به حیات جامعه و جامعه را در دولت خلاصه نکردن.

 ادامه دارد...